Θερμό, ψυχρό ή ουδέτερο φως; Ποιο να επιλέξω;

Σίγουρα θα σας έχει τύχει, ενώ προσπαθείτε να χαλαρώσετε ή να εργαστείτε, να νιώσετε, σαν ανεξήγητα, μια πνευματική κόπωση, τα μάτια σας κουρασμένα και τα βλέφαρά σας βαριά, πράγμα που συνήθως το αποδίδετε στην έντονη λειτουργία του εγκεφάλου. Κι όμως, μπορεί να σας εκπλήξει, αλλά πολλές φορές οφείλεται στον φωτισμό.

Παρότι ο περισσότερος κόσμος δε δίνει την πρέπουσα σημασία στον φωτισμό, το φως μας επηρεάζει καίρια, αφού έχει άμεση σχέση με τη λειτουργία του εγκεφάλου. Μπορεί είτε να μας προκαλεί ατονία, είτε να μας κρατάει σε εγρήγορση, είτε ακόμα και να μας βοηθάει να χαλαρώσουμε, καθώς και οτιδήποτε άλλο. Κι εναπόκειται σ’ εμάς να διαλέγουμε το κατάλληλο φως.

Προτού αρχίσουν να χρησιμοποιούνται ευρέως λάμπες ηλεκτρονικές (πριν από τις LED), οι κοινές λάμπες ήταν κατά βάση πυράκτωσης και αλογόνου, με φως πάντοτε θερμό. Όμως η τεχνολογική πρόοδος δεν μας ωφέλησε μόνο στην κατανάλωση ρεύματος, τη διάρκεια ζωής, την ασφάλεια κτλ, αλλά και στις αποχρώσεις και την ποιότητα φωτός.

Το φως –το χρώμα του δηλαδή– έχει τη δική του θερμοκρασία. Κι έτσι μπορούμε να επιλέξουμε αυτό που μας ταιριάζει. Οι βασικές κατηγορίες θερμοκρασίας χρώματος είναι τρεις, όπως αντίστοιχα έχουμε ζεστό, χλιαρό, κρύο, και μετριούνται όχι σε βαθμούς Κελσίου, αλλά Kelvin:

1. Θερμό (2700-3000k)

2. Ουδέτερο ή φυσικό (4000k)

3. Ψυχρό (6000-6500k)

Ποια όμως είναι η καταλληλότερη θερμοκρασία χρώματος για τον κάθε χώρο ή δραστηριότητα;

Ας τα πάρουμε με τη σειρά:

Θερμό

Το θερμό φως πλησιάζει στο κίτρινο χρώμα (γι’ αυτό και αρκετοί το λένε κίτρινο), και ενδείκνυται για χώρους χαλάρωσης και ξεκούρασης, όπως το σαλόνι ή το υπνοδωμάτιο, αλλά και καφέ, μπαρ, εστιατόρια. Θυμηθείτε το φως των κεριών, που πλέον έχει ταυτιστεί με ένα χαλαρωτικό αφρόλουτρο ή με ρομαντική ατμόσφαιρα, και σκεφτείτε ότι η φλόγα ενός κεριού αντιστοιχεί περίπου σε 1000k. Το φως των κεριών αναπαριστούν οι διακοσμητικές LED λάμπες νήματος, ή αλλιώς filament, με θερμοκρασία που ξεκινά από 2200k. Γι’ αυτό και οι λάμπες filament –σχεδόν πάντα με δυνατότητα αυξομείωσης, κοινώς ντιμαριζόμενες– θεωρούνται απαραίτητες σε καταστήματα εστίασης: για το ατμοσφαιρικό φως τους, αλλά και για τη vintage αισθητική τους.

Ουδέτερο

Το ουδέτερο ή φυσικό φως (θα το δείτε/ακούσετε και ως ενδιάμεσο) προτείνεται για χώρους εργασίας, όπως γραφεία, αλλά ακόμα και σχολεία ή φροντιστήρια, καθώς βοηθάει μεν τον εργαζόμενο και το μαθητή να βρίσκονται σε επιφυλακή και ενισχύει τη συγκέντρωση, αλλά δεν κουράζει κιόλας. Το ουδέτερο φως, επίσης, βάσει μελετών, είναι το καταλληλότερο για διάβασμα, και γι’ αυτό οι εταιρείες ειδών φωτισμού επιλέγουν να κατασκευάζουν τα LED φωτιστικά γραφείου στα 4000k.

Ψυχρό

Το ψυχρό φως (πολλοί το αποκαλούν απλώς λευκό) ταιριάζει σε χώρους όπου πρέπει να τονίζονται οι λεπτομέρειες, για παράδειγμα κουζίνες, καθρέφτες μπάνιου, εργοστάσια, εργαστήρια σχεδίασης, κουρεία, συνεργεία, αλλά συχνά και σε βιτρίνες εμπορικών καταστημάτων. Σκεφτείτε τον ήλιο καλυμμένο εν μέρει από σύννεφα. Αυτό είναι το ψυχρό φως. Το εκτυφλωτικό φως του ήλιου σε ανέφελο ουρανό ισοδυναμεί με 10000k. Το ψυχρό φως είναι πολύτιμο και απαραίτητο για τα παραπάνω μέρη, ωστόσο έχει παρατηρηθεί ότι ο περισσότερος κόσμος, εσφαλμένα, επιλέγει ψυχρές λάμπες μέχρι και για χώρους όπως το υπνοδωμάτιο ή το σαλόνι. Το παθαίνουν αυτό επειδή νομίζουν ότι έτσι «βλέπουν καλύτερα», ενώ με το θερμό ή το ουδέτερο όχι, και άρα «το χρειάζονται». Ωστόσο, το ψυχρό φως δυσκολεύει τη χαλάρωση του εγκεφάλου και προκαλεί υπερένταση. Δοκιμάστε αν θέλετε, σαν πείραμα, να διαβάσετε μερικές σελίδες με ουδέτερο φως και μερικές με ψυχρό. Θα δείτε ότι με το ψυχρό θα νιώσετε πολύ πιο γρήγορα νοητική εξάντληση.

Τώρα λοιπόν ξέρετε! Έτσι, την επόμενη φορά που θα επισκεφθείτε κάποιο κατάστημα με είδη φωτισμού για να αγοράσετε λάμπες και σας ρωτήσουν ποιο χρώμα θέλετε, σκεφτείτε το καλά προτού απαντήσετε, λαμβάνοντας υπ’ όψιν όλα αυτά τα κριτήρια, και διαλέξτε το κατάλληλο. Για εργασία πιο παραγωγική και ανάπαυλα πιο ποιοτική.